De Japanse bezetting van Nederlands-Indië bracht, tussen 1942 en 1945, onnoemelijk veel leed met zich mee. Nederlanders worden massaal in Jappenkampen geïnterneerd, de soldaten in krijgsgevangenkampen, en de burgers in speciale mannen- en vrouwenkampen. De toestand wordt daar steeds slechter, zeker door gebrek aan voedsel en medische verzorging. Ongeveer een op zes overleeft die kampen niet. Maar daarnaast leidde die bezetting ook tot een versnelling in de politieke situatie: de rol van Nederland als koloniale mogendheid was onverwacht snel uitgespeeld.